William James „Willem” Dafoe (ur. 22 lipca 1955 w Appleton) – amerykański aktor filmowy i teatralny.
Laureat wielu prestiżowych nagród, m.in. Honorowego Złotego Niedźwiedzia za całokształt twórczości na 68. MFF w Berlinie (2018) i Pucharu Volpiego dla najlepszego aktora na 75. MFF w Wenecji za rolę Vincenta van Gogha w filmie Van Gogh. U bram wieczności (2018). Był czterokrotnie nominowany do Oscara.
Jego kariera na dużym ekranie rozpoczęła się od udziału w westernie Michaela Cimino Wrota niebios (Heaven’s Gate, 1980) u boku Krisa Kristoffersona i Christophera Walkena. Dwa lata później zagrał w melodramacie Niekochana (The Loveless, 1982), a następnie w epizodycznej roli młodego mężczyzny w budce telefonicznej w dramacie niesamowitym Zagadka nieśmiertelności (The Hunger, 1983) z Catherine Deneuve, Davidem Bowiem i Susan Sarandon. W dramacie sensacyjnym Waltera Hilla Ulice w ogniu (Streets of Fire, 1984) grał przywódcę nikczemnego gangu motocyklowego Ravena Shaddocka, a krytyczka Janet Maslin z „The New York Times” opisała go jako „doskonale nikczemną twarz”. Swoją pierwszą główną rolę bezwzględnego fałszerza pieniędzy zagrał w sensacyjnym dramacie kryminalnym Williama Friedkina Żyć i umrzeć w Los Angeles (To Live and Die in L.A., 1985).
Jego głośne kreacje filmowe to przeciwstawiający się bezwzględności i okrucieństwu sierżant Elias Grodin w sensacyjnym dramacie wojennym o wojnie wietnamskiej Olivera Stone’a Pluton (Platoon, 1986), za którą dostał nominację do nagrody Oscara za najlepszą rolę drugoplanową, Jezus z Nazaretu w dyskusyjnym i wywołującym wiele kontrowersji dramacie Martina Scorsese Ostatnie kuszenie Chrystusa (The Last Temptation of Christ, 1988), grecki więzień w Oświęcimiu w biograficznym dramacie sportowym Triumf ducha (Triumph of the Spirit, 1989) oraz obmierzły bandyta w przygodowej komedii kryminalnej Davida Lyncha Dzikość serca (Wild at Heart, 1990). Jednak jego rola adwokata i kochanka oskarżonej o morderstwo za pomocą przemocy seksualnej w dreszczowcu erotycznym Sidła miłości (Body of Evidence, 1993) z erotyczną sceną z Madonną i roztopionym woskiem oraz postać psychopaty-geniusza komputerowego, który przejął kontrolę nad statkiem w filmie sensacyjnym Speed 2: Wyścig z czasem (Speed 2: Cruise Control, 1997) przyniosły mu nominację do Złotej Maliny dla najgorszego aktora drugoplanowego. Za rolę mieszkającego w ruinach starego zamku w górach Słowacji Maxa Schrecka w dramacie grozy Cień wampira (Shadow of the Vampire, 2000) otrzymał wiele nagród, m.in. Saturna oraz nominację do nagrody Oscara i Złotego Globu.
Disneyowskie role[]
Filmy[]
- 2002: Spider-Man - Norman Osborne/Zielony Goblin
- 2003: Gdzie jest Nemo? - Gill (głos)
- 2004: Spider-Man 2 - Norman Osborne/Zielony Goblin
- 2004: Podwodne życie ze Steve'em Zissou jako Klaus Daimler
- 2007: Spider-Man 3 - Norman Osborne/Zielony Goblin
- 2007: Opowieści z Ziemiomorza - Cob (angielski dubbing)
- 2012: John Carter - Tars Tarkas
- 2016: Gdzie jest Dory - Gill
- 2019: Togo - Leonhard Seppala
- 2021: Spider-Man: Bez drogi do domu - Zielony Goblin
Gry video[]
- 2002: Spider-Man - Norman Osborne/Zielony Goblin
- 2003: Gdzie jest Nemo - Gill