Złota Malina (ang. Golden Raspberry Award, skr. Razzie) – antynagroda przyznawana najgorszym filmom, wymyślona przez krytyka filmowego Johna J. B. Wilsona w 1980. Pierwsza ceremonia odbyła się 31 marca 1981. Aktualnie nagrody te przyznaje GRAF (Golden Raspberry Award Foundation).
Statuetka Złotej Maliny jest wykonywana z tworzywa sztucznego przemalowanego na kolor złoty. Ma formę sztucznego owocu maliny umiejscowionego na rolce filmu Super 8. Wartość nagrody wynosi w przybliżeniu 4,89 dolara.
Jedynym nagrodzonym polskim filmem jest 365 dni, który w 2021 otrzymał nagrodę w kategorii Najgorszy scenariusz. Łącznie uzyskał nominacje w sześciu kategoriach.
Złota Malina powstała przy okazji corocznego przyjęcia, które John J. B. Wilson organizował we własnym domu dla swoich znajomych w wieczór rozdania Oscarów, nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej. 31 marca 1981 roku, po zakończeniu ceremonii oscarowej, Wilson zaprosił gości do udziału w zabawie polegającej na przyznaniu wyróżnień dla najgorszych filmów w różnych kategoriach. Następnie sam gospodarz odegrał rolę konferansjera parodiując rozdanie Nagród Akademii Filmowej.
Zabawa okazała się sukcesem i była powtarzana w kolejnych latach przyciągając coraz większe zainteresowanie. Już 4. edycja w 1984 roku została odnotowana przez ogólnokrajowe media.
W początkowych latach nagrody były przyznawane po ceremonii rozdania Oscarów. Od 4. edycji (1984), aby uniknąć konkurencji z Oscarami, zdecydowano się przenieść rozdanie Złotych Malin na dzień poprzedzający rozdanie Oscarów. Wyjątkiem był rok 2012, kiedy wręczenie Oscarów poprzedziło ogłoszenie nominacji do nagrody, a rozdanie miało miejsce 1 kwietnia. Także w roku 2020 ogłoszenie nominacji do nagrody nastąpiło dzień przed wręczeniem Oscarów, ale ceremonia planowana na dzień 14 marca 2020 została odwołana z powodu pandemii COVID-19. Wyniki zostały ogłoszone na stronie internetowej.
Zagranicznymi odpowiednikami Złotej Maliny są:
- Francja – antynagroda Brutusy.
- Indie i kino Bollywood – antynagroda Złote Banany.
- Polska – antynagroda Węże.
Obecnie nagroda jest przyznawana w następujących kategoriach:
- Najgorszy film
- Najgorszy reżyser
- Najgorszy aktor
- Najgorsza aktorka
- Najgorszy aktor drugoplanowy
- Najgorsza aktorka drugoplanowa
- Najgorsze ekranowe połączenie
- Najgorszy scenariusz
- Najgorszy prequel, remake, plagiat lub sequel
- Odkupienie za Złotą Malinę
Dawniej wręczano również nagrody w następujących kategoriach:
- Najgorszy debiut (1981-1998; z wyjątkiem roku 1989)
- Najgorsza piosenka (1980-1999; 2002)
- Najgorsza ścieżka dźwiękowa (1981-1985)
- Najgorsze efekty specjalne (1986-1987)
W niektórych latach przyznawano również nagrody w kategoriach specjalnych i okolicznościowych. Złote Maliny nie są odbierane przez laureatów, jednak w historii nagrody osobiście odebrały ją cztery osoby.
Laureaci[]
Najgorszy film[]
- 1986: Kaczor Howard (Universal - Gloria Katz); ex aquo z filmem Zakazana miłość od Warner Bros
- 1988: Koktajl - Touchstone Pictures – Ted Field, Robert W. Cort
- 1994: Barwy nocy - Hollywood Pictures (Buzz Feitshans, David Matalon, Andrew G. Vajna)
- 1998: Spalić Hollywood - Hollywood Pictures – Ben Myron, Joe Eszterhas
- 2015: Fantastyczna Czwórka - 20th Century Fox – Simon Kinberg, Matthew Vaughn, Hutch Parker, Robert Kulzer, Gregory Goodman; ex aquo z filmem Pięćdziesiąt twarzy Greya
Najgorszy reżyser[]
- 2015: Josh Trank - Fantastyczna Czwórka
Najgorszy scenariusz[]
- 1986: Kaczor Howard (Willard Huyck i Gloria Katz)
- 1988: Koktajl (Heywood Gould)
- 1998: Spalić Hollywood - Joe Eszterhas
- 2002: George Lucas i Jonathan Hales - Gwiezdne wojny: część II - Atak klonów
Najgorszy remake lub sequel (1994, 1995, 1997, 1998, 2000–2005)[]
- 1995: Szkarłatna litera – Hollywood Pictures – Roland Joffe / Andrew G. Vajna
Najgorszy prequel, remake, plagiat lub sequel (2008–2011)[]
- 2008: Indiana Jones i Królestwo Kryształowej Czaszki - Paramount / Lucasfilm – Kathleen Kennedy / Frank Marshall
Najgorszy remake, plagiat lub sequel (2012-obecnie)[]
- 2013: Jeździec znikąd - Walt Disney Pictures – Jerry Bruckheimer / Gore Verbinski
- 2015: Fantastyczna Czwórka – 20th Century Fox – Simon Kinberg, Matthew Vaughn, Hutch Parker, Robert Kulzer, Gregory Goodman
- 2022: Pinokio (Disney+) - Andrew Milano, Chris Weitz, Robert Zemeckis i Derek Hogue
Najgorsza piosenka[]
- 1992: "High Times, Hard Times" — Gazeciarze — muzyka: Alan Menken, słowa: Jack Feldman
- "The Color of the Night" by Lauren Christy—Color of Night—music and lyrics by Jud J. Friedman, Lauren Christy and Dominic Frontiere
Najgorsze efekty specjalne[]
- 1986: Kaczor Howard (Industrial Light and Magic)
Nominowani[]
Najgorszy film[]
- 1992: Gazeciarze - Walt Disney Pictures (Michael Finnell)
- 1995: It's Pat - Touchstone Pictures – Charles B. Wessler; Szkarłatna litera - Hollywood Pictures – Roland Joffé, Andrew G. Vajna
- 1998: Armageddon - Touchstone Pictures – Michael Bay, Gale Anne Hurd, Jerry Bruckheimer
- 2001: Pearl Harbor - Touchstone Pictures – Michael Bay, Jerry Bruckheimer
- 2002: Gwiezdne wojny: część II - Atak klonów - 20th Century Fox – Rick McCallum, George Lucas
- 2009: Stare wygi - Walt Disney Pictures – Peter Abrams, Robert Levy, Andrew Panay
- 2013: Jeździec znikąd - Walt Disney Pictures – Jerry Bruckheimer, Gore Verbinski
- 2021: Kobieta w oknie - 20th Century Studios - Eli Bush, Anthony Katagas, Scott Rudin
- 2022: Pinokio - Disney+ - Derek Hogue, Andrew Milano, Chris Weitz, Robert Zemeckis
Najgorszy reżyser[]
- 1986: Kaczor Howard (Willard Huyck)
- 1988: Roger Donaldson - Koktajl
- 1991: John Landis - Oscar
- 1992: Kenny Ortega - Gazeciarze
- 1994: Richard Rush - Barwy nocy
- 1998: Michael Bay - Armageddon; Arthur Hiller (jako Alan Smithee) - Spalić Hollywood
- 1999: George Lucas - Gwiezdne wojny: część I - Mroczne widmo
- 2001: Michael Bay - Pearl Harbor
- 2002: George Lucas - Gwiezdne wojny: część II - Atak klonów
- 2009: Walt Becker - Stare wygi
- 2013: Gore Verbinski - Jeździec znikąd
- 2021: Joe Wright - Kobieta w oknie
- 2022: Daniel Espinosa - Morbius; Robert Zemeckis - Pinokio
Najgorszy scenariusz[]
- 1988: Willow - Bob Dolman
- 1994: Barwy nocy - Matthew Chapman i Billy Ray
- 1995: It's Pat - Jim Emerson, Stephen Hibbert i Julia Sweeney; Szkarłatna litera - Douglas Day Stewart
- 1998: Armageddon - Jonathan Hensleigh i J. J. Abrams
- 1999: George Lucas - Gwiezdne wojny: część I - Mroczne widmo
- 2001: Randall Wallace - Pearl Harbor
- 2013: Jeździec znikąd - Justin Haythe, Ted Elliott i Terry Rossio
- 2015: Fantastyczna Czwórka - Jeremy Slater, Simon Kinberg i Josh Trank
- 2021: Kobieta w oknie - Tracy Letts
- 2022: Pinokio - Robert Zemeckis i Chris Weitz
Najgorszy remake lub sequel (1994, 1995, 1997, 1998, 2000–2005)[]
- 2001: Pearl Harbor (remake filmu Tora! Tora! Tora!) – Touchstone Pictures – Michael Bay / Jerry Bruckheimer
- 2002: Gwiezdne wojny: część II: Atak klonów – 20th Century Fox – George Lucas / Rick McCallum
- 2004: W 80 dni dookoła świata – Walt Disney Pictures – Bill Badalato / Hal Lieberman
Najgorszy prequel lub sequel (2006, 2007)[]
- 2006: Śnięty Mikołaj 3: Uciekający Mikołaj – Walt Disney Pictures – Robert Newmyer / Brian Reilly / Jeffrey Silver
Najgorszy prequel lub plagiat (2006, 2007)[]
- 2006: Na psa urok – Walt Disney Pictures – David Hoberman / Tim Allen
Najgorszy prequel, remake, plagiat lub sequel (2008–2011)[]
- 2008: Gwiezdne wojny: Wojny klonów – Lucasfilm / Warner Bros. – Catherine Winder
Najgorszy remake, plagiat lub sequel (2012-obecnie)[]
- 2016: Alicja po drugiej stronie lustra – Walt Disney Pictures – Joe Roth, Suzanne Todd, Jennifer Todd, Tim Burton
Najgorsza piosenka[]
- 1986: Kaczor Howard (piosenka „Howard The Duck”)
- 1994: "The Color of the Night" w wykonaniu Lauren Christy — Barwy nocy —muzyka i słowa: Jud J. Friedman, Lauren Christy i Dominic Frontiere
- 1997: "How Do I Live" w wykonanie Trishy Yearwood — Con Air - lot skazańców — muzyka i słowa: Diane Warren
- 1998: "I Don't Want to Miss a Thing" w wykonaniu Aerosmith — Armageddon — muzyka i słowa: Diane Warren
Kategorie specjalne[]
1996: Nagroda im. Joego Eszterhasa dla najgorzej napisanego filmu, który zarobił ponad 100 mln dolarów[]
- Dzwonnik Notre Dame – Tab Murphy, Irene Mecchi, Bob Tzudiker, Noni White i Jonathan Roberts
2006: Najgorszy film próbujący uchodzić za kino familijne[]
Nagrody rocznicowe[]
Najgorszy film[]
- Kaczor Howard (1986)